NAKKAÅž BABA TÃœRBESÄ°



Türbe, Nakkaş Baba Mezarlığı'nın caddeye açılan üç kapısından, Beylerbeyi tarafındaki merdivenli kapıdan girildiğinde, merdivenler bitmeden sol tarafta asırdîde bir servinin gölgesindedir.


NAKKAÅž BABA TÃœRBESÄ°

Türbe, NakkaÅŸ Baba Mezarlığı'nın caddeye açılan üç kapısından, Beylerbeyi tarafındaki merdivenli kapıdan girildiÄŸinde, merdivenler bitmeden sol tarafta asırdîde bir servinin gölgesindedir. Bu açık türbenin etrafını alçak bir duvar çevirmiÅŸtir. Ä°nce, silindir ÅŸeklindeki baÅŸ ve ayak ÅŸâhidelerinde yazı yoktur. BaÅŸ taşı üzerine altı parçalı bir sikke yerleÅŸtirilmiÅŸtir ki, bu tip serpuÅŸ baÅŸka hiç bir yerde mevcut deÄŸildir.

Duvar üzerindeki demir korkuluÄŸa: "Yavuz Sultan Selim ricalinden NakkaÅŸ Baba Ä°stanbul Belediyesi 1953" diye bir levha asılmıştır. Bu tarihte yol geniÅŸletilmiÅŸ ve merdivenler yapıldığı gibi mezarlık duvarı da geri alınmıştır. Mir'at-i Ä°stanbul adlı eserin sahibi Mehmet Raif Bey: "Bu mevkiin bu nam ile anılmasına sebeb üst tarafındaki makberede 'NakkaÅŸ Baba' namındaki bir zatın türbesi bulunduÄŸundan ileri gelmiÅŸtir." demekte ve "NakkaÅŸ Baba, Cennetmekân Sultan Selim Han-ı Kadîm'in Çaldıran muzafferiyetini müteakib Tebriz ÅŸehrini feth ve istilâ ile Dersaâdet'e avdet buyurdukları esnada Tebriz ahalisinden Dersaâdet'e getirdikleri erbab-ı san'at ve maarif arasında Åžeyh NakkaÅŸ Baba dahi mevcut idi. O asırda meÅŸhur bulunan Habib-i Karamanî'den inabet birle kesbi kemalet ederek ismine mensup köyde zıraatla meÅŸgul olurdu." demektedir. Bugün Cemil Molla ismiyle yad edilen eski NakkaÅŸ Baba mevkii hiç bir zaman bir köy olmadığına göre bu köyü baÅŸka yerde aramak icap eder.

Baba NakkaÅŸ Kimdir?

Üstünde Fatih Sultan Mehmet'in altınlı ve etrafı yazılı tuÄŸrası olan Safer 880 (Haziran 1475) tarihli Arapça bir vakÅžyeden öÄŸrendiÄŸimize göre, Baba NakkaÅŸ, Fatih devri (1446- 1481) sanatkarlarından bir zat olup "üstad-ı muazzam, Hazreti padiÅŸahın yakınlarından" idi. Ä°smi, "Mehemmed ibni Åžeyh Bayezidü'ÅŸÅŸehir bi-Baba NakkaÅŸ" yani Baba NakkaÅŸ diye anılan ve Åžeyh Bayezid'in oÄŸlu olan Mehmed'dir. Yine aynı vakÅžyeye göre Fatih, 'Kutlubey' denen ve Çatalca yakınlarında bulunan bir köyü arpalık olarak 870 (1465-66) tarihinde bu zata vermiÅŸtir.

Bundan on sene sonra Baba NakkaÅŸ bu köye bir cami yaptırarak burasını vakfetmiÅŸ ve köy bundan sonra onun adı ile anılmaya baÅŸlamıştır. Bu köy bugün de mevcut olup Büyük Çekmece Gölü ile Terkos Gölü arasında ve Hadımköy'ün kuzey batısındadır. Peçevî Ä°brahim Efendi (1574-1650), tarihinde: "DerviÅŸ Mehmed, Åžeyh Baba NakkaÅŸ'ın oÄŸlu idi. Ve bölük ulûfesine mutasarrıf idi.

Babası namına olan karyede ziraat ve harasetle meÅŸgul olurdu, merhum ve maÄŸfurün-leh Sultan Süleyman Han sayd ü ÅŸikâr bahanesiyle ol semtlerde seyran ettikçe Baba Taamı diyu mahazar ihsar iderdi. Saadetlu padiÅŸah kendüde kabiliyyet müÅŸahede itmeÄŸle riyasete nasbedüb ba'dehu Defter Emini oldu...." demektedir. Bu açıklamadan Baba NakkaÅŸ'ın DerviÅŸ Mehmet ismindeki bir oÄŸlunun Kanunî devrinde (1520-1566) defterdar olduÄŸunu öÄŸreniyoruz.

DerviÅŸ Mehmet Çelebi ismiyle bilinen bu zat 1561-62 tarihleri arasında ve 1569-1573 tarihleri arasında olmak üzere iki kere baÅŸ defterdarlı k görevinde bulunmuÅŸtur. VakÅžyeye göre Mehmet Baba NakkaÅŸ'ın oÄŸlu "Mahmudü'l-Defterî"dir.

Bunun oÄŸlu "Ä°bn Baba NakkaÅŸ" namıyla maruf Defterdar-ı esbak DerviÅŸ Mehmet Çelebi'dir. Ä°ÅŸte Sultan Süleyman'a 'Baba taamı' ikram eden bu zattır. DerviÅŸ Mehmet Çelebi'nin 'Åžeyh Mustafa' adlı bir kardeÅŸi vardır. Her ikisi de Baba NakkaÅŸ diye ünlü idi. Åžeyh Mustafa dedesi gibi nakkaÅŸ olup "eski saray kapısı üzerinde o sihr-asar münakkaÅŸ saçağı ve Saray-ı Cedîd'de Divanhanei Bayezid Han'ın kubbelerini" iÅŸlemiÅŸtir. "NukûÅŸ-ı bukalemun sanat ve halini Diyar-ı Rum'da ilk defa kendileri ÅŸâyi etmiÅŸtir."

Evliya Çelebi'ye göre, Åžeyh Mustafa Baba NakkaÅŸ "Bayezid-i Velî musahibidir. Özbekiyyü'l- asl olub ilm-i nakÅŸda gûya Mani ve Bihzad imiÅŸ."