SELÂMİ ALİ EFENDİ TEKKESİ CAMİİ



Tekke, Üsküdar'da Selâmsız Tepesi'nde ve eski Tekkeiçi Sokağı yeni Kâtibim Aziz Efendi Sokağı üzerinde olup Selâmsız Hamamı Sokağı, Ethem Ağa Sokağı ile Tekkeiçi Sokağı'nın çevirdiği alanı kaplar.


SELÂMİ ALİ EFENDİ TEKKESİ CAMİİ

Tekke, Üsküdar'da Selâmsız Tepesi'nde ve eski Tekkeiçi Sokağı yeni Kâtibim Aziz Efendi Sokağı üzerinde olup Selâmsız Hamamı Sokağı, Ethem AÄŸa Sokağı ile Tekkeiçi Sokağı'nın çevirdiÄŸi alanı kaplar. SokaÄŸa ismi verilmiÅŸ olan Edhem AÄŸa, XIX. yüzyılın ikinci yarısında yaÅŸamış bestekârlarımızdan olup Selâmi Ali Efendi Tekkesi'nin de Zâkirbaşısı idi. Kabri, küçük hazîrede iken kaybolmuÅŸtur. Kanunî Edhem AÄŸa diye bilinen bu zat 1272 (1855) tarihinde vefat etmiÅŸtir.

Hadîka'nın 241. sayfasında bu cami hakkında ÅŸu bilgi bulunmaktadır: "Bânisi, eÅŸ-Åžeyh Selâmi Ali Efendi'dir. Kendisi Hüdâyî Mahmud Efendi Âsitânesi ÅŸeyhlerinden olup asitaneye iki defa ÅŸeyh olmuÅŸtur. Bu mahalde bulunan dükkân ve hamam ve haneler, bilcümle Åžeyh Selâmi Ali Efendi'nin yaptı rdığı binalar olup kendi vakıf emlâkidir." Selâmi Ali Efendi, kuzattan (kadı, hakim) olup MenteÅŸe (MuÄŸla) Kozyaka köyünde doÄŸmuÅŸtur. Tahsilini tamamladıktan sonra, Ä°stanköy Adası müftüsü olmuÅŸ ve burada Zâkirzâde eÅŸ-ÅŸeyh Abdullah Efendi'ye baÅŸ vurarak Celvetî Tarikatine girmiÅŸ sonra hilâfetle dahi ÅŸerefyab olarak Hüdâyî asitanesi post-niÅŸîni olmuÅŸtur. Abdullah Efendi Hüdâyî Dergâhı'nda yetiÅŸmiÅŸ ve sonra Atik Ali PaÅŸa ÅŸeyhi olmuÅŸ ve 1068 (1657-58)'de vefat etmiÅŸtir.

DoÄŸum tarihi bilinmeyen Selâmi Ali Efendi, Åžeyh Mehmet Talip Efendi'nin 1090 (1679) tarihindeki vefatı üzerine Hüdâyî Âsitânesinin altıncı ÅŸeyhi olmuÅŸtur. 1681 tarihinde, 'hünkâr vaizi' Vani Mehmet Efendi ile aralarında geçen bir tartı ÅŸma neticesinde IV. Mehmet (1648-1687) tarafından meÅŸîhati kaldırtılmış, fakat 1683 Viyana bozgunundan sonra, Vani Mehmet Efendi'nin Bursa'nın Kestel köyüne sürülmesi üzerine 1684 veya 1685 tarihinde tekrar meÅŸîhate getirilmiÅŸtir. (Muasırı olan Niyazi-i Mısrî ile olan ihtilâÅŸarı için Aziz Mahmud Hüdâyî Tekkesi bahsine bakınız.) Selâmi Ali Efendi, 1104 (1692-93) tarihinde vefat ederek eskiden Fıstıklı ismi ile anılan Kısıklı-Büyük Çamlıca yolu üzerindeki dergâhının hazîresine gömülmüÅŸtür. Tekke ÅŸeyhleri ile Kadızâdeliler arası nda geçen uzun mücadele Naimâ Tarihi'nde uzunca olarak anlatılmıştır. (Resim: Selâmi Ali Efendi Camii minaresinin kaidesi.)