Balaban Tekkesi Kültür Evi
Balaban Tekkesi : Mimar Sinan Mahallesi, Doğancılar Caddesi No:1 34670 Üsküdar/İstanbul
Balaban Tekkesi Kültür Evi
Balaban Tekkesi Kültür Evi
Tarih sayfalarına önce YaÄŸcızade Tekkesi ve Mescidi olarak yazıldığı biliniyor ancak, kayıtlı ilk tarihi, tekkenin bugünkü bahçesindeki hazirede yer alan bir ‘ÅŸahide’de, “Hüvelbaki Ä°sfendiyarzadelerden eÅŸ-ÅŸeyh Balaban Ahmed Baba hazretlerinin ruhuna el-Fatiha, sene 1047 (Miladi 1637)" ibaresi yer alıyor.
Sultan III. Mustafa devrinde ise, mescit olarak da bilinen tekkede, Sa'diyye Tarikatına baÄŸlı olan YaÄŸcızâde eÅŸ-ÅŸeyh es-Seyyid Ahmed Efendi’nin müezzin olarak görev yaptığı; bu etkileÅŸim münasebetiyle Sa'diyye Tarikati'nin ayinlerinin icra edildiÄŸi ve dolayısıyla da Sa'dîler Tekkesi olarak anıldığı tarihi kayıtlarda yer alıyor.
19. asrın baÅŸlarında Üsküdar'da çıkan bir yangında ağır hasar gören tekkenin, Sultan V. Mehmed devrinde yaÅŸamış olan Åžeyh Mehmet ÅŸir Efendi ve eÅŸi AyÅŸe Sıdıka Hanım tarafından tamir ettirildiÄŸi Åžeyh ÅŸir Efendi ve Zevcesi AyÅŸe Sıdıka Hanım'dan günümüze ulaÅŸmış olan kitabesinde ÅŸöyle yer alıyor:
"ÅžehinÅŸâh Sultan Mehmed han-ı lutf-mutâd,
Serîr-i saltanatda dâim olsun hürrem ü dilÅŸâd.
Bu dergâh asr-ı evvelede yanıp bir arsa kalmışken,
Zaman-ı ÅŸevketinde oldu inÅŸâ ile feyz-âbâd.
Ona bani-i sânî oldu elân postniÅŸîn kim,
Zehi himmetle ÅŸeyh ÅŸir Efendi eyledi bünyad.
Münirâ hatm-ı hâce eyleyüb cevher dedim tarih,
Bu Sâdî hankahıdır oku gel her seher evrâd, 1327" (m. 1909).
1909’da ikinci kez bina edilen ve 1925 yılına kadar faaliyetini sürdüren tekke, bu tarihte tüm tekkelerle birlikte kapatılarak kaderine terk edilmiÅŸ, 1948 yılında kısmen onarılarak mesken haline dönüÅŸtürülmüÅŸtür.
1965 yılında yapılan ve kayıtlara geçen tespite göre, iki kısım mezarlık, bir ahÅŸap baraka, bahçe duvarına monte edilmiÅŸ barok bir çeÅŸme taşı ve ÅŸahideleriyle birlikte beÅŸ mezar; tevhidhanenin iki duvarı, bir kısım bahçe duvarı ve kapı kitabesi günümüze kadar ulaÅŸmıştır.
Huzur ÅŸehri Üsküdar’ın merkezinde; harcı 1637’de, yaklaşık dört asır önce karılmış olan bu mekân, 2000’li yıllarda tarih sahnesinden silinmeye yüz tutmuÅŸ ancak, 1996’da yapılan çalışmalar ve bu çalışmalar ışığında hazırlanan proje ile 2007 yılında aslına uygun olarak yeniden hayata döndürülmüÅŸtür. Tarihi ve mimarisi bakımından mazimizden geleceÄŸe izler, akisler taşıyan tekke bugün, Balaban Tekkesi Kültür Evi adıyla müdavimlerine hizmet veriyor.
Tarihi Üsküdar Balaban Tekkesi
Mimar Sinan Mahallesi, Doğancılar Caddesi No:1
P.K: 34670 Üsküdar/Ä°stanbul
Telefon: 0216 341 05 09
bilgi@balabantekkesi.com
YORUMLAR