ÅžEMSÄ° PAÅžA CAMÄ°Ä°
Cami, Şemsi Paşa semtinde, Şemsi Paşa Caddesi üzerinde ve deniz kenarındadır. Avlusunun iki kapısı olup, biri deniz tarafına, diğeri ise eskiden Tekel binalarının bulunduğu şimdiki park yönüne açılmaktadır.
Cami, Åžemsi PaÅŸa semtinde, Åžemsi PaÅŸa Caddesi üzerinde ve deniz kenarındadır. Avlusunun iki kapısı olup, biri deniz tarafına, diÄŸeri ise eskiden Tekel binalarının bulunduÄŸu ÅŸimdiki park yönüne açılmaktadır. Kesme taÅŸtan harpuÅŸtalı olarak yapılmış olan bu kapıların üzerinde kitâbe yoktur. Avlu duvarlarında, klâsik demir parmaklıklı pencereler bulunmaktadır. Tekel binaları tarafındaki kapıdan girildiÄŸinde, saÄŸ tarafta küçük bir hazîrenin, sol tarafta ise abdest mahallinin bulunduÄŸu görülür. Avlunun, kuzey ve doÄŸu tarafını 'L' ÅŸeklinde medrese çevirmiÅŸtir.
Mabet 988 (1580) tarihinde Mimar Sinan tarafından yapılmıştır. Kare plânlı camiin tek kubbesi kurÅŸun kaplıdır. Kubbe, sekiz yüzlü bir kasnaÄŸa oturtulmuÅŸtur. Kasnağın dört yüzü, köÅŸelerde olmak üzere, yarım kubbeciklerle takviye edilmiÅŸtir. Kasnakta ayrıca dört pencere vardır. Camiin son cemaat yeri ve saÄŸ tarafı, on mermer sütunun taşıdığı bir revak ile çevrilmiÅŸtir. Revakların üzeri düzdür. Kesme taÅŸtan yapılan camiin kemerli cümle kapısı üzerinde dört mısralı ÅŸu kitâbe bulunmaktadır: Åžemsi PaÅŸa eyledi bu camii bünyâd çün Umarız kim ola merhûmun yeri dârü's-selâm Ulvi'yâ hâtif görünce didi kim târîhi Secde-gâh olsun Habîb'in ümmetine bu makâm Rakam yazılı deÄŸildir. Tarih mısraının ebced hesabı 988 rakamını vermektedir. Fakat 991- 1046 (1583-1636) tarihleri arasında yaÅŸamış ve Åžakaik-i Nu'maniye'ye bir zeyl yazmış olan Nev'izâde Atâî Efendi, bu zeylinde ve Yayabaşı zâde eÅŸ-Åžeyh Hızır Efendi bahsinde; "980 (1572) hududunda Üsküdar'da Åžemsi PaÅŸa'nın cami-i ÅŸeriÅž ve darü'l-hadis ve hankâhı tamam olundukta ibtida bunlar muhaddis ve müfessir ve zaviyedar olmuÅŸ idi" dediÄŸine göre 988 tarihi yanlış olmalıdır. Kemeri, beyaz ve kırmızı mermerden yapılmış olan bu kapının saÄŸ tarafında minare kapısı vardır.
Bu küçük mabet alt üst pencereli olup, üst pencereleri vitraylıdır. Çok güzel bir görünümü vardır. Yarım kubbeleri ve mermer mihrabı istalaktitlidir. Minberi sonradan yapılmış olup ahÅŸaptır. Camiin içi, çini ve kalem iÅŸi gibi süslemeden âridir. Sol tarafındaki türbenin, cami sahnına bakan büyük penceresine bir demir ÅŸebeke yerleÅŸtirilmiÅŸtir. Bu geniÅŸ pencerenin iki yanına, duvara gömülü olarak dolapçıklar yapılmıştır. Kubbe göbeÄŸine ve kasnağına güzel bir yazı ile âyetler yazılmıştır. SaÄŸ taraftaki minaresi mabet gibi kesme taÅŸtan yapılmış olup ÅŸerefesinin altı istalaktitlidir. Minare, son cemaat yerine pek az çıkıntı yapmakta olup camiin esas yapısı üzerine ve köÅŸeye oturtulmuÅŸtur.
YORUMLAR