Mâh-Peyker Kösem Valide Sultan



Mâh-Peyker Kösem Valide Sultan ; 1590 yılında Yunanistan'da Ortodoks olarak Anastasya adıyla doğmuş olup 14.Osmanlı padişahı Sultan I.Ahmet’in karısı ve Sultan IV.Murat ve Sultan I.Ibrahimin annesidir.


Mâh-Peyker Kösem Valide Sultan

Mâh-Peyker Kösem Valide Sultan ; 1590 yılında Yunanistan'da Ortodoks olarak Anastasya adıyla doÄŸmuÅŸ olup 14.Osmanlı padiÅŸahı Sultan I.Ahmet’in karısı ve Sultan IV.Murat ve Sultan I.Ibrahimin annesidir. Osmanlı tarihinin etkili kadınlarından olan Kösem Sultan, 1590 yılında Yunanistan'da Anastasya adıyla doÄŸdu. Bosna Beylerbeyi tarafından Ä°stanbul'a kızlaraÄŸasına gönderildi. 15 yaşındayken Sultan I. Ahmet'e haseki oldu. Keskin zekasıyla padiÅŸahı etkisi altına aldı ve bütün saraya nüfuzunu kabul ettirdi. Kösem Sultan'ın dört erkek doÄŸurdu: Murad Süleyman, Ä°brahim ve Kasım ve kızı AyÅŸe'dir.


Kocası ölünce önce tahta geçen kocasının kardeÅŸi Sultan I. Mustafa ve daha sonra da kocasının baÅŸka bir kadından olma oÄŸlu Sultan II. Osman zamanında devlet iÅŸlerinde etkinliÄŸi arttı. Fakat II. Osman yaşı çok genç olmakla birlikte Kösem Sultan'ın devlet iÅŸlerine çok karışmasından rahatsız oldu ve muhtemelen annesi Valide Sultan Mahfiruz Hadice Sultan'ın da etkisiyle onu eski saraya gönderdi. Genç Osman'ın tahtan indirilmesi ve tekrar yerine geçen I. Mustafa'nın da tekrar tahttan indirilmesi üzerine tahta nihayet Kösem Sultan'ın kendi oÄŸlu IV. Murat çıktı. IV. Murat tahta çıktığında sadece 11 yaşındaydı ve Kösem Sultan artık oÄŸlu adına devleti büyük ölçüde yönetmeye baÅŸlamıştı.
Zamanla Sultan IV. Murat olgunlaÅŸarak annesinin faaliyetlerini bir ölçüde engellemeye baÅŸlamışsa da genç yaÅŸta ölümü üzerine tahta Kösem Sultan'ın diÄŸer oÄŸlu Ä°brahim çıktı ve Kösem Sultan'ın nüfuzu tekrar arttı. Ä°brahim tahta çıktığında Osmanlı Hanedanı büyük bir krizle karşılaÅŸtı. Ä°brahim hanedanın tek erkek varisi durumundaydı ve acil bir ÅŸekilde hanedanın devamını saÄŸlama zorunluluÄŸu vardı. Oysa I. Ä°brahim bir ölçüde dengesiz görünüyor ve kadınlarla olan iliÅŸkilere ilgi duymuyordu. Osmanlı hanedanının devamını saÄŸlama görevi büyük ölçüde Kösem Sultan'a düÅŸtü.

OÄŸlunu tedavi amacıyla ülkenin her yanından üfürükçüler getirtti. Bu üfürükçülerin en ünlüsü Cinci Hoca lakabıyla tanınan Safranbolulu KarabaÅŸzade Hüseyin Efendi'ydi. Nihayet Ä°brahim'in tahta çıkmasından 2 yıl sonra ÅŸehzade Mehmet doÄŸdu kösem sultan buna karşılık olarak Hüseyin Efendi'ye Safranbolu da daha sonra cinci hanı olarak anılacak han'ın yapım masraflarını karşılayacak para verdirmiÅŸtir. En nihayetinde hanedanın devamı saÄŸlanmış oldu. Hatta Cinci hoca o kadar güçlendi ki Cinci Hoca'nın öldürülmesinden sonra hazineye aktarılan paralar askere cülus olarak dağıtıldı ve bu paralar halk arasında 'cinci hoca akçesi' diye anılır oldu.
Sultan I.Ä°brahim, Ä°stanbul'da patlak veren bir isyan sonucunda öldürüldükten sonra yerine Kösem Sultan'ın torunu 6 yaşındaki Sultan IV. Mehmet geçti.

Önceleri Kösem Sultan'ın nüfuzu devam etti ama bir süre sonra Kösem Sultan'a rakip olan bir baÅŸka kadın ortaya çıktı. IV. Mehmet'in annesi Turhan Sultan'la Kösem Sultan arasında kıyasıya bir rekabet baÅŸladı. Bu rekabet 3 yıl sürdü ve Kösem Sultan'ın bir gece, dairesinde basılarak boÄŸdurulmasıyla noktalandı. Bu olaydan sonra Köprülü ailesinden sadrazamlar iÅŸ başına geldi ve Valide Sultanların (padiÅŸahların anneleri) devlet siyasetindeki etkileri sona erdi. Kösem Sultan'ın cenazesi Sultan Ahmet Camii'ndeki I. Ahmet türbesine gömüldü.
tas-istanbul.com 

 

 

Haseki Mâh-Peyker Kösem Valide Sultan
DoÄŸum    Anastasya
1590
Bosna-Hersek, Osmanlı Devleti
Ölüm    2 Eylül 1651[1]
İstanbul, Osmanlı Devleti
Yattığı yer    I. Ahmet Türbesi,
Sultan Ahmet Camii, Ä°stanbul
Ä°kâmet    Ä°stanbul, Osmanlı Devleti
DiÄŸer adı    Mahpeyker
Din    Ä°slam
EÅŸi    Sultan I. Ahmet
Çocukları    OÄŸulları: Sultan IV. Murat, Süleyman,
Sultan I. İbrahim, Kasım;
Kızları: Ayşe Sultan;
Torunu: Sultan IV. Mehmed
vikipedi....