Mütareke Yıllarında Üsküdar



İtilaf Devletleri, Mondros Mütarekesi sonrasInda istanbul’u fiilen işgal etti.


Mütareke Yıllarında Üsküdar

Ä°tilaf Devletleri, Mondros Mütarekesi sonrasInda istanbul’u fiilen iÅŸgal etti. istanbul’da düÅŸmana karşı direniÅŸi kuvvetlendirmek için 29 Kasım 1918 tarihinde,Millî Talim ve Terbiye Cemiyeti’nde Millî Kongre toplandı. Bu kongreye iki üye ile katılan cemiyetler arasında Üsküdar Türk Ocağı da yer almaktaydı iÅŸgal güçlerinin lideri konumundaki ingiltere, 1919 ÅŸubat’ında Fransızların da onayını alarak hazırladığı bir planla Ä°stanbul’u nasıl kontrol edileceÄŸini belirledi. Buna

göre; Galata ve BeyoÄŸlu’nu Ä°ngilizler, Ä°stanbul merkezini Fransızlar ve Üsküdarı da italyanlar kontrol edecekti. italyan temsilcisi Kont Sforza bu plana karşı çıkarak, ÅŸehrin üç deÄŸil altı bölgeye ayrılmasını ve Ä°talyan jandarmasının Ä°stanbul merkezi ve BeyoÄŸlu’nda, Ä°ngiliz ve Fransızların da Üsküdar’da görev almalarını önerdi. Kont Sforza’nın önerisi kabul edildi. 1919 Ocak’ında Ä°stanbul’a Albay Balduino Caprini komutasında getirilen 350 Ä°talyan jandarması 50 Üsküdar, 25

BeyoÄŸlu, 25 istanbul ve 50 jandarma da ihtiyat kuvveti olarak dağıtıldı. Ayrıca italyanlar 24/25 Nisan gecesi Albay Giuseppe Bisogno komutasındaki 500 kiÅŸilik makineli tüfeklerle donatılmış bir birliÄŸi Konya’yı iÅŸgal etmek amacıyla Üsküdar’dan yola çıkardılar. Anadolu’ya açılan bir kapı olan Üsküdar’da Ä°talyanların kontrolü Ä°ngiliz ve Fransız bölgelerine kıyasla daha gevÅŸekti. Bu gevÅŸek ortamda Üsküdar’da teÅŸkilatlanmak, Anadolu’ya silah ve adam kaçırmak kolay oluyordu.

Üsküdarlı Kadınlar, 15 Mayıs 1919’da Ä°zmir’in Yunanlılar tarafından iÅŸgalini bütün yurt genelinde olduÄŸu gibi, 18 Mayıs’ta Dâhiliye Nezareti’ne çektikleri telgrafla protesto etti. Üsküdarlıların Ä°zmir’in iÅŸgaline tepkileri bununla kalmadı. 20 Mayıs’ta Üsküdar DoÄŸancılar’da 30.000 kiÅŸinin katıldığı bir mitingle iÅŸgali tekrar protesto edildi. Halkı bu mitinge Darülfünun öÄŸrencileri çağırmıştı. Mitingde Üsküdarlı ÅŸair Ahmed Talat Bey, Dr. Ferruh Niyazi Bey, Üsküdar Sultanisi

Muallimlerinden Mahzar Bey, Muzaffer Bey, Necdet Hamdi Bey, Sabahat Hanım, Naciye ve Zeliha Hanımlar birer konuşma yaptılar.

Mitingin sonunda şu duyuru yapıldı:

Halkı Türklerle meskûn bütün yerlerin inkısam kabul etmez bir

kül olduÄŸu hakkında evvelki günkü Fatih mitinginde izhar olunan kanaate iÅŸtirak

etmiÅŸl ve en büyük intikan gasp olunan bir hakkın istirdadı hususunda feveran

edeceÄŸini ÅŸliddetli protesto ÅŸeklinde matbuat vasıtasıyla bütün âleme ilan etmeye

karar vermiÅŸtir

üsküdar sempozyum 4